Sivil havacılık, küresel seyahat ve ticaretin vazgeçilmez bir parçasıdır. Güvenlik, verimlilik ve düzenin sağlanması için çeşitli uluslararası ve yerel düzenlemeler mevcuttur. Bu blog yazısında, bu düzenlemelerin derinliklerine ineceğiz ve işleyişlerini daha kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz.
Uluslararası Düzenlemeler
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO)
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), 1944 yılında Chicago Konvansiyonu ile kurulan ve Birleşmiş Milletlere bağlı olan bir kuruluştur. ICAO, uluslararası sivil havacılığın güvenli, düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesi için standartlar ve uygulama önerileri (SARPs) yayınlar.
ICAO’nun Görevleri:
- Standartlar ve Prosedürler: ICAO, uluslararası hava taşımacılığı için standartlar ve prosedürler oluşturur. Bu, havaalanı operasyonlarından uçuş güvenliğine kadar geniş bir yelpazeyi kapsar.
- Uçuş Güvenliği: ICAO, uçuş güvenliği ile ilgili rehberlik sağlar ve havacılık kazalarını azaltmak için emniyet yönetim sistemleri (SMS) geliştirilmesini teşvik eder.
- Çevresel Etki: ICAO, hava taşımacılığının çevresel etkilerini azaltmak amacıyla çevre dostu uygulamaları teşvik eder ve karbon nötr büyüme hedeflerine ulaşmak için çalışır.
- Uluslararası İş birliği: ICAO, üye ülkeler arasında iş birliğini artırmak ve bilgi paylaşımını teşvik etmek için çeşitli platformlar ve programlar sunar.
Chicago Konvansiyonu
1944 yılında imzalanan Chicago Konvansiyonu, uluslararası sivil havacılığın temel çerçevesini belirler ve 193 ülke tarafından onaylanmıştır. Bu konvansiyon, ICAO’nun kurucu belgesi olup, uluslararası sivil havacılığın düzenlenmesinde merkezi bir rol oynar.
Chicago Konvansiyonu’nun Ana İlkeleri:
- Hava Hakları: Devletler, kendi hava sahalarını kontrol etme ve yabancı hava taşıtlarına izin verme konusunda egemenlik hakkına sahiptir.
- Güvenlik Standartları: Uluslararası uçuş güvenliği standartlarının belirlenmesi ve uygulanması.
- İş birliği: Ülkeler arasında teknik ve operasyonel iş birliğinin teşvik edilmesi.
- Hava Sahası Yönetimi: Uçuş yollarının ve hava trafik kontrol sistemlerinin yönetimi.
Yerel Düzenlemeler
Türkiye’de Sivil Havacılık
Türkiye’de sivil havacılık, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) tarafından düzenlenir. SHGM, ICAO standartlarına uygun olarak Türkiye’deki sivil havacılık faaliyetlerini denetler ve düzenler.
SHGM’nin Görevleri:
- Uçuş Emniyeti: Uçuş emniyeti standartlarının uygulanması ve havacılık kazalarının önlenmesi için gerekli önlemlerin alınması.
- Havacılık Güvenliği: Havalimanları, hava taşıtları ve diğer havacılık tesislerinde güvenlik tedbirlerinin uygulanması.
- Lisanslama ve Sertifikasyon: Pilotlar, bakım personeli ve hava taşıtları için lisanslama ve sertifikasyon süreçlerinin yürütülmesi.
- Havacılık Eğitimi: Havacılık eğitim kurumlarının denetlenmesi ve standartlara uygun eğitim verilmesinin sağlanması.
Avrupa Birliği Havacılık Emniyet Ajansı (EASA)
Türkiye, Avrupa Birliği’ne aday ülke olarak, Avrupa Birliği Havacılık Emniyet Ajansı (EASA) ile iş birliği içinde çalışır. EASA, Avrupa’da sivil havacılık güvenliğini sağlamak için kapsamlı düzenlemeler ve standartlar yayınlar.
EASA’nın Görevleri:
- Güvenlik Standartları: Avrupa genelinde uçuş güvenliği standartlarının belirlenmesi ve uygulanması.
- Sertifikasyon: Hava taşıtları ve havacılık ürünlerinin sertifikasyon süreçlerinin yürütülmesi.
- Denetim: Havacılık kuruluşlarının ve operasyonlarının düzenli denetimlerle güvenliğinin sağlanması.
- Araştırma ve Geliştirme: Havacılık güvenliği ve teknolojileri konularında araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin desteklenmesi.
Sonuç olarak, sivil havacılık düzenlemeleri hem uluslararası hem de yerel düzeyde güvenlik, verimlilik ve iş birliğini artırmayı hedefler. ICAO ve SHGM gibi kuruluşlar, bu düzenlemelerin uygulanmasını sağlayarak, dünya genelinde güvenli ve düzenli hava trafiğinin sürdürülmesine katkıda bulunur. Yerel düzenlemeler ise, ulusal hava taşımacılığının ICAO standartlarına uygun olarak yürütülmesini sağlar.
